Ngôn ngữ HTML được ra đời vào năm 1990 bởi chủ tích của W3C là Tim Berners-Lee. Đây là một trong những ngôn ngữ thiết kế website được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Các phiên bản HTML ngày càng dần được hoàn thiện với nhiều phiên bản khác nhau. Phiên bản mới nhất là HTML5.
Cùng Colorworld tìm hiểu về HTML là gì và tầm quan trọng của HTML trong lập trình website để hiểu thêm về ngôn ngữ này nhé!
HTML là gì?
HTML là một ngôn ngữ để lập trình website và cách viết đầy đủ của ngôn ngữ này là HyperText Markup Language. Có thể tạm dịch sang tiếng Việt là “ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản”. Các tệp tin của HTML sẽ được lưu trên máy chủ, khi bạn truy cập vào một website thì những tệp tin này sẽ được gửi đến thiết bị mà bạn sử dụng thông qua website đó.
Cấu trúc của một thẻ HTML được chia làm các thẻ khác nhau. Mỗi cặp thẻ sẽ đi cùng với nhau để mở đầu và kết thúc cho một thành phần trong HTML.
Cụ thể, sẽ có các thẻ như: thẻ tiêu đề, thẻ văn bản, thẻ in đậm, thẻ in nghiêng,… Tất cả những thẻ này sẽ được quyết định bởi một thẻ đóng và thẻ mở. Ví dụ như cấu trúc của một thẻ đoạn văn bản <p> sẽ có cú pháp như: <p>Nội dung</p>
Trong đó:
- <p> đầu tiên là thẻ mở.
- </p> xuất hiện ở sau là thẻ đóng.
Phần nội dung sẽ nằm giữa 2 thẻ mở và thẻ đóng. Nếu nội dung phức tạp hơn sẽ có thêm các thẻ như <br>, <hr>, <img>…
Ưu nhược điểm của HyperText Markup Language
Ngôn ngữ HTML cũng có những ưu và nhược điểm khác nhau. Trước khi tìm hiểu và học những kỹ thuật code web bằng ngôn ngữ này bạn nên tìm hiểu qua về những ưu và nhược điểm của chúng.
Ưu điểm
- HTML là mã nguồn mở và được sử dụng hoàn toàn miễn phí. Ngôn ngữ này có một cộng đồng người dùng rất lớn nên mọi vấn đề gặp phải trong quá trình lập trình web bạn đều có nguồn thông tin và người hỗ trợ.
- Markup ngắn gọn miễn phí là một ưu điểm lớn của ngôn ngữ này.
- Điều đặc biệt là Hypertext Markup Language gần như tương thích trên hầu hết tất cả trình duyệt đang tồn tại hiện nay.
- Học khá đơn giản và có rất nhiều đơn vị cung cấp khóa học giá rẻ. Đặc biệt là có những ứng dụng học miễn phí, web dạy học HTML miễn phí. Bạn có thể tìm hiểu các video, bài viết trên internet để tự học ngôn ngữ này cực kì dễ dàng.
- Có thể tích hợp với các ngôn ngữ như PHP, Ruby, Python…
Điểm yếu
- Chủ yếu sử dụng để lập trình cho các web tĩnh. Với web động thì các ngôn ngữ như JavaScript, PHP thịnh hành hơn.
- Mỗi trang HTML đều phải tạo riêng biệt nên phức tạp hơn so với các ngôn ngữ khác.
- Nếu không dùng phiên bản HTML5 mới nhất thì trình duyệt sẽ chậm hơn các website viết bằng JavaScript, PHP…
Tầm quan trọng của HTML trong lập trình website
HTML đóng vai trò quan trọng để lập trình và tạo dựng lên website. Bất cứ ai muốn học lập trình cho mảng website đều cầu hiểu rõ kỹ thuật lập trình HTML. Chỉ khi giỏi về ngôn ngữ này thì bạn mới dễ dàng học lên các ngôn ngữ như PHP, Java…
Có thể nhận định rằng Hypertext Markup Language là nền tảng của các trang web và cấu trúc khung xương của một website sẽ không thể thiếu nó. Đây là cấu trúc căn bản cần thực hiện trước khi hoàn thiện một hệ thống website hoàn chỉnh.
Tất cả mọi trang web hiện nay dù lập trình bằng ngôn ngữ nào thì cũng đều có HTML làm tiền đề để hiển thị nội dung cho người xem. Cấu trúc của một website sẽ bắt buộc phải có các lớp như sau:
- Lớp HTML để xây dựng và định dạng các siêu văn bản, truyền dữ liệu từ máy chủ đến người dùng.
- Lớp CSS cũng từ HTML để tạo dựng lên các siêu văn bản thô trước. Hình ảnh, màu sắc trên CSS đều từ HTML.
- Javascript là lớp hỗ trợ tương tác giữa người dùng và website.
- Lớp ngôn ngữ lập trình (PHP, Java) thường sẽ dùng ở cấp độ cao hơn cho việc xử lý và trao đổi dữ liệu.
Nói tóm lại, dù thuộc ngôn ngữ lập trình nào thì cũng đều cần HTML để định dạng và tạo nên các văn bản hiển thị.
Sự khác biệt giữa HTML và HTML5
Các phiên bản của ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản ngày càng được cải thiện và nâng cấp. Phiên bản HTML4.0 hiện nay đã được nâng lên thành phiên bản HTML5 mới nhất. HTML5 và HTML có những khác biệt như:
- HTML5 sẽ hỗ trợ nhiều form hơn. Chẳng hạn như: số điện thoại, ngày giờ, tìm kiếm, URL…
- Ngôn ngữ HTML5 cũng được cải thiện hơn. Tại HTML5 bạn có thể chứa nhiều semantic tag để làm nổi bật nội dung chính của website.
- Khả năng hỗ trợ video và audio của HTML5 cũng tốt hơn. Người dùng HTML5 sẽ không cần phải sử dụng Flash Player để phát video/audio. Lập trình viên sử dụng HTML5 có thể nhúng trực tiếp file video/audio vào trang web. Các cặp tag <audio></audio> hoặc <video></video> của HTML5 sẽ làm tốt điều này…
Chia sẻ cách tiếp cận kiến thức cơ bản trước khi học HTML
Để tiếp cận với ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản tốt nhất thì bạn sẽ cần một số kiến thức cơ bản dưới đây:
Các thẻ trong HTML
Trong HTML sẽ có nhiều loại thẻ khác nhau. Bạn cần phải biết tên thẻ và chức năng của từng thẻ. Chẳng hạn như:
- <!DOCTYPE>: Để trình duyệt web biết đây là một file HTML thì việc đầu tiên là phải khai báo thẻ <!DOCTYPE> – thẻ khai báo đầu tiên của một tệp HTML.
- <html>: Để bắt đầu cho tệp HTML bạn sẽ sử dụng thẻ <html>. Nội dung bên trong thẻ này sẽ được tạo nên bởi các cặp thẻ <head> và <body>.
- <head>: Cặp thẻ head sẽ chứa nhiều cặp thẻ nhỏ với nhiệm vụ khác nhau. Chẳng hạn như <title> (thẻ tiêu đề), <meta> (thẻ mô tả), <link> (thẻ link)…
- Trên thẻ <head> sẽ có thẻ <body>. Đây là cặp thẻ khai báo mở đầu bên trong tệp HTML cho nội dung của website.
Một số thuật ngữ HTML thường gặp
Bên cạnh các thẻ trong HTML thì cũng có các thuật ngữ cần tiếp cận. Chẳng hạn như:
- Elements là thuật ngữ chung dùng để chỉ các phần tử như đoạn văn ( <p>), các cấp độ tiêu đề (từ <h1> đến <h6>). Các phần tử như <a>, <div> hoặc <span>, <strong>, và <em> cũng được gọi là Elements.
- Thuật ngữ Tags là một Element được bao quanh bởi các dấu ngoặc < >.
- Attributes có thể tạm dịch là thuộc tính. Các thuộc tính này được sử dụng để cung cấp thông tin bổ sung về một Element.
- Hãy bắt đầu bằng những điều cơ bản nhất để am hiểu về HTML. Khi biết được các thuật ngữ này bạn mới dễ tiếp cận các kiến thức về ngôn ngữ này và hiểu một cách tường tận nhất.
Các phần mềm dùng cho HTML
Có rất nhiều phần mềm thông dụng được dùng để hỗ trợ cho ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản. Bạn có thể chọn một trong các ứng dụng sau:
- Notepad++ là ứng dụng phổ biến nhất. Ứng dụng này khoogn chỉ dùng cho lập trình HTML mà còn được dùng cho Java, CSS, C#, XML, Pascal… Khi sử dụng NotePad++ bạn chỉ dùng được trên hệ điều hành Windows. NotePad++ không thương thích với MacOS.
- Sublime Text là phần mềm để viết code và edit text chuyên nghiệp. Phần mềm này được sử dụng với phiên bản miễn phí hoặc trả phí. Hiện nay người dùng Python và C++ đang sử dụng
- Sublime Text nhiều. Nếu bạn muốn tích hợp với các ngôn ngữ khác thì nên chọn Sublime Text.
- Ngoài ra, còn có thể tìm hiểu thêm các ứng dụng như Dreamweaver và phần mềm PHPdesigner… Phần mềm PHPdesigner hỗ trợ HTML và hơn 20 ngôn ngữ khác.
Kết Luận
HTML là một mã nguồn mở cơ bản nhưng chiếm phần rất quan trọng khi lập trình website. Bạn nên tìm hiểu và học ngôn ngữ này trước khi học đến các ngôn ngữ lập trình website khác.
Các khóa học cơ bản hiện nay được cung cấp với giá rất rẻ, đặc biệt là có nhiều lớp online, tài liệu học HTML miễn phí đang cung cấp trên internet nên hãy tận dụng để học một cách nhanh và hiệu quả nhất.